آنچه دیگران می خوانند:
ضرورت تبیین تجلی علم و اخلاق خدایی امام رضا : انسان در سنین مختلف، از الگوهای پیرامون خود تأثیر می‌پذیرد. این تأثیرپذیری از الگوها و نیز انتخاب الگو در جوانان و نوجوانان بیشتر از سایر افراد است. انتخاب الگوی غلط ممکن است سرمایه‌ای ارزشمند به نام عمر که خدا هدیه داده را در معرض نابودی قرار دهد. ازاین‌رو شناخت الگوهای واقعی در زمینه‌های اعتقادی، اخلاقی و سایر عرصه‌ها، اهمیت زیادی دارد.
تأثیر حرم امام رضا
وقتی چشم انسان به حرم على بن موسی الرضا عليهما‌السلام می‌افتد، احساسات و عواطفش برانگيخته و احساس آرامش ابدی می‌کند و زيباترين، رساترين و پرمعناترين حالات معنوی درون او شکل می‌گیرد. حال اگر این شخص با معارف و سیره‌ی علمی و عملی امام رضا علیه‌السلام؛ آشنا شود، از هر الگویی بی‌نیاز می‌شود.
هرچه با عرصه‌های مختلف زندگی حضرت، بیشتر آشنا شود، هدایت و خوشبختی و مسیر آن هموارتر می‌گردد. آری امام، آیینه تمام نمای خدا و تجلی اخلاق الهی است.
امام رضا علیه‌السلام، مطالب نابی در زمینه‌ی توحید، نبوت، امامت و دیگر امور اعتقادی، اخلاقی، سیاسی و... دارند. از باب نمونه در مسئله رهبری و جانشینی پیامبر، عدّه‌ای باورشان این است که رهبر را مردم باید انتخاب کنند.
امام رضا علیه‌السلام در روایتی طولانی به این مسئله‌ی مهم پاسخ داده‌اند که امامت و رهبری به صورتی است که انتخابی نمی‌تواند باشد. امام ویژگی‌هایی دارد که مردم از شناخت آن عاجز و در نتیجه نمی‌توانند او را انتخاب کنند و خداوند باید او را نصب کند.
«إِنَّ الإمامَةَ أَجَلُّ قَدْراً وَ أَعْظَمُ شَأْناً وَ أَعْلا مَکاناً وَ أَمْنَعُ جانِباً وَ أَبْعَدُ غَوراً مِنْ أَنْ یَبْلُغَها النّاسُ بِعُقُولِهِمْ أَوْ یَنالُوها بِآرائِهِم أَوْ یُقِیمُوا إِماما بِاخْتِیارِهِمْ... اَلإمامُ واحِدُ دَهرِهِ لایُدانِیهِ اَحَدٌ ... إینَ العُقُولُ مِنْ هذا؟ إینَ الاِختیارُ مِنْ هذا؟[1] همانا امامت، قدرش والاتر، شأنش بزرگ‌تر، منزلتش عالی‌تر، جایگاهش بلندتر و ژرفایش بیشتر از آن است که مردم با خرد خود به آن برسند یا با آرائشان آن را دریابند یا با انتخاب خود، امامی منصوب کنند...امام یگانه ی روزگار خودش است که احدی[در مقامات] نزدیک او نمی شود... کجا عقل مردم می تواند امام را بشناسد؟ کجا مردم اختیار در انتخاب او[جانشینی رسول خدا] دارند؟»
غفلتی نابخشودنی
با اینکه مسائل مهم اعتقادی در کلام امام رضا علیه‌السلام و رهنمودهای اخلاقی ایشان بسیار زیاد است، اما متأسفانه نسبت به تبیین و تبلیغ آن غفلت جدی صورت گرفته است. جوانان به خاطر آشنا نبودن به شخصیت علمی و اخلاقی امام رضا علیه‌السلام، گرفتار مکاتب منحرف فکری، عرفان‌های کاذب و... شده‌اند.
مگر نه این است که امام رضا علیه‌السلام فرموده است: «اگر کسی در مجلسی بنشیند که امر ما (اهل‌بیت) در آن مجلس زنده می‌شود، روزی که دل‌های دیگران می‌میرد، دل او نمی‌میرد.»[2] پس باید مجالس مختلفی چه رسمی و دولتی و چه خود جوش و مردمی درسراسر ایران اسلامی برگزار شود تا جامعه با معارف اهل بیت علیهم السلام و خصوصاً ثامن‌الحجج علیه‌السلام آشنا شود و در مسیر سعادت قدم گذارد.
بیداری فرهنگی
متولیان فرهنگی کشور مانند وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، صداوسیما، نهادهای تبلیغی حوزوی، بخش‌های فرهنگی دانشگاه‌ها و ... که رسالت اصلی‌شان، ترویج سبک زندگی اسلامی و مبارزه با هجوم تمام‌عیار سبک زندگی غربی است، باید در زمینه آشنایی نسل جوان و تحصیل کرده و دیگر افراد جامعه با سیره رضوی تلاش کنند.
نخبگان دانشگاهی و حوزوی، فعالان فرهنگی، هیئت‌ها و نیز هرکسی که دلش برای انحراف جوانان می‌سوزد، باید کمر همت بسته و آتش به اختیار وارد میدان شده و در راستای نهادینه سازی سبک زندگی امام رضایی نقش‌آفرینی کند.
نباید هیچ تلاشی در زمینه‌ی کار برای اهل‌بیت علیهم‌السلام را ناچیز و کم اثر دانست. گاهی یک عمل با اخلاص در ظاهر کوچک، می‌تواند قیامتی در قلب‌ها و افکار به پا کند.
پی‌نوشت
1. کلینی، کافی، ج1، ص201.
2. مجلسی، بحارالانوار، ج1، ص200.