آنچه دیگران می خوانند:
برای تقویت حلم و بردباری باید طبق برنامهای جدی به تقویت اراده خود بكوشید و همواره سعی كنید برخود مسلط باشید، در این رابطه راه های مختلفی وجود دارد ولی مهم آن است كه در کسب آن كاملا جدی باشید و آنچه پیشنهاد میشود را بدون كمترین كاستی به اجرا گذارید:
1- كاملا به خود مطمئن باشید كه میتوانید روحیه خود را تغییر دهید ولی برای نتیجه گیری عجول نباشید، بلكه با خود فكر كنید باید حداقل یكسال بر روی رفتارهای خود كار كنید و اگر چنین نمودید حتما پس از آن دگرگونی رفتاری خواهید شد.
2- از حساسیت بیش از حد در هر زمینه بپرهیزید.
3- همواره در هر مساله ای ابتدا از دیگران انتظار بدترین برخورد را داشته باشید و خود را برای تحمل آن آماده كنید. این مساله باعث میشود برخوردهای بهتر از مورد انتظار در شما ایجاد خوشنودی نماید. در حالی كه اگر همیشه انتظار برخورد خوب داشته باشید چه بسا نتیجه عكس خواهید گرفت.
4- با خود شرط كنید كه هیچ گاه و در هیچ شرایطی برخورد تند نداشته باشید و اگر ناگهان از شما برخورد تندی سر زد خود را جریمه كنید؛ مثلا تصمیم بگیرید - یا در صورت امكان نذر كنید - كه مثلا اگر بر سر كسی فریاد زدید فلان مبلغ صدقه بدهید، یا شب نماز شب بخوانید، و یا یك روز روزه بگیرید. كارآیی این روش، بسیار بالا است و بسیاری از علمای بزرگ بدینسان تمرین عملی و خودسازی نموده اند.
5- از تفریحات سالم و تقویت كننده اراده؛ مانند كوهنوردی، شنا، دو و پیادهروی و گردش در طبیعت و... نیز استفاده كنید.
6- در تصمیم گیریها حتی الامكان با افراد عاقل و پخته مشورت نمایید و از اقدامات عجولانه و مطالعه نشده بپرهیزید.
7- بیشتر با افراد خوش خلق و غیر عصبی معاشرت كنید.
8- از موقعیتهای كه زمینه تندخویی در آن فراوان است اجتناب كنید و در موقعیتهایی حضور یابید كه رفتار پرخاشگرانه در آن جا دیده نمیشود و از موقعیتهای كه شما را به تندی نمودن دعوت میكند دور شوید.
9- قبل از هر عملی در مورد پیامد آن تفكّر و اندیشه كنید و آنگاه اقدام نمائید و با تمرین این راهكار و بكارگیری آن در مورد تمام رفتارها، اندك اندك كنترل خویش را بر تمام رفتارها توسعه بخشید.
10- به برخی رفتارها و حالاتی كه از افراد سر زد. و شما را به عصبانیت دعوت میكند توجه نكنید مثلاً اگر كسی با حرف ناروا شما را بر میآشوبد از شنیدن و گوش سپردن به سخنان وی اجتناب كنید و حتی گوش ندهید یا محیط را ترك كنید و دیگر به گفته های او دقت و توجه نكرده و آنها را در ذهن خود مرور نكنید نسبت به دیگر اعمال فیزیكی و رفتارهای پرخاشگرانه و تحریك كننده نیز همین طور واكنش نشان دهید و راه بی توجهی و تغافل را پیش گیرید.
11- سطح شناخت خود را با مطالعه و تفكر از زشتی، ناپسند بودن، غیرقابل جبران بودن اعمال پرخاشگرانه بالا ببرید. مثلاً روایات، آیات و داستانهایی را كه در مورد این نوع رفتارها و آثار آنها نوشته شده مطالعه كنید و بعد در مورد آنها فكر كنید. حتی در برخی موارد به آثار رفتار تندی كه خود مرتكب آن شده اید توجه و آن عمل و زشتی آن را در ذهن خود مرور و بزرگ معرفی كنید بگونه ای كه به یك حالت خود هشداری از درون دست یابید و آثار فردی و اجتماعی و پیامدهای حیثیتی آن عمل زشت را لحظه به لحظه در ذهن خود مرور و قبح آن را برای خود بزرگ جلوه دهید تا از درون از آن عمل متنفّر شوید.
12- به هنگام بروز عصبانیت و تندخوئی سریع، حالات خود را تغییر دهید مثلاً اگر ایستاده اید بنشینید و اگر نشسته اید دراز بكشید و صورت خود را با آب سرد بشوید و یك لیوان آب خنك بیآشامید و خود را از موقعیت دور سازید.
13- از خواندن قرآن به مقدار زیاد و در نوبتها متعدد در طول 24 ساعت هرگز غفلت نورزید که قرآن تأثیر عظیم در رسیدن به حالت سكینه و آرامش درونی دارد. همین طور عبادتهای خود مانند نماز اول وقت را با حضور قلب كامل بجا آورید كه تأثیر بزرگی در رسیدن به اطمینان خاطر دارد و آدمی را از درون به سكوی آرامش میسپارد.
14- بعد از استحمام و به هنگام خروج از حمام دو پای خود را تا قوزك با آب سرد بشویید.
15- دیگر رفتارهای عادی و روزمره خود را نیز با تسلط كامل بر رفتار و بدون شتابزدگی انجام دهید و آنها را آرام آرام تعقیب كنید تا نرمخویی و پرحوصلگی بر تمام رفتارهای شما حاكمیت پیدا كند.
16- شرح موارد فوق را در جدولی بنویسید و موارد انجام و یا تخلف از آن را یادداشت كنید و همواره سعی كنید موارد تخلف را كاهش داده و بیشتر از پیش خود را به انجام آنها مقید سازید و حتی قبل از بروز آن موقعیتها و به صورت مستمر راهكارهای فوق را سرلوحه اعمال خود قرار دهید و از آن به بعد باید میزان موارد پرخاشگری شما كاهش یابد و آنها را نیز یادداشت كنید و كم كم از میزان آنها در طول روز، هفته و... بكاهید و خود تنبیهی را بكار بگیرید.
در پایان مطالعه ی كتاب معراج السعاده، مقام سوم، بحث مربوط به غضب و حلم را توصیه میكنیم.
منبع :soalcity.ir